Ανοιχτός τρόπος να σκέφτεσαι…
Στην Κ…
Υπάρχει μια ρήση της H.L. Mencken την οποία συχνά πυκνά φροντίζω να υπενθυμίζω στον εαυτό μου :
«Για κάθε ανθρώπινο πρόβλημα υπάρχει μια λύση που είναι απλή, ξεκάθαρη και απολύτως λάθος»
Κάθε προσπάθεια ερμηνείας της ανθρώπινης συμπεριφοράς μέσα από μια γραμμική γνωστική διαδικασία σε οδηγεί σε μια οπτική αιτίας-αποτελέσματος και πολλές φορές δίχως να είναι στις προθέσεις σου μπορείς να οδηγήσεις μια ανθρώπινη ψυχή στην… καρμανιόλα !
Τα λόγια αυτά της H.L.Mencken βρίσκουν ιδιαίτερα γόνιμο πεδίο για σκέψη και προβληματισμό αλλά και εφαρμογή κάθε φορά που ο ειδικός επαγγελματίας υγείας (διατροφολόγος, γυμναστής, ψυχολόγος, ιατρός, νοσηλευτής) καλείται να ακούσει αλλά και να φροντίσει έναν άνθρωπο με διατροφική διαταραχή.
Απλουστευμένα μοτίβα σκέψης , συμβουλευτικής και φροντίδας από πλευράς του ειδικού, οδηγούν σε συνεχείς υποτροπές, εγκατάλειψη και χρόνια απογοήτευση και απελπισία τον ασθενή.
Χαρακτηριστικά θα αναφέρω τα λόγια ψυχολόγου προς την πελάτισσα του (όπως αυτή μου τα μετέφερε…) η οποία επί χρόνια πάλευε με τη νευρική βουλιμία: «καλά κοπέλα μου όλα καλά σου έχουν έρθει στη ζωή σου, δε μπορείς να σταματήσεις να τρως ;» έτσι απλά και με ύφος…
Το μήνυμα στον υπολογιστή
Η γυναίκα του πραγματικού περιστατικού που παρουσιάζω (θα την αναφέρω ως Κ) έκανε την πρώτη επικοινωνία μαζί μου με τον πλέον ανώδυνο τρόπο που θα μπορούσε. Ένα μεσημέρι τέλη του Απρίλη είδα στο messenger μια έκκληση για βοήθεια…
Μου περιέγραφε τον χρόνιο εγκλωβισμό της στο αδιέξοδο της νευρικής βουλιμίας, τα υπερφαγικά επεισόδια ,τις εκκαθαριστικές μεθόδους που χρησιμοποιούσε και με έναν όχι ξεκάθαρο τρόπο, για το πως θα μπορούσε αυτό να συμβεί… ήθελε τη βοήθεια μου.
Μπορούσα να διακρίνω από τον τρόπο γραφής της, τόσο το μπέρδεμα όσο και την απόγνωση !
Κατόπιν παρότρυνσής μου, μιλήσαμε στο τηλέφωνο, καθότι μέσω μηνυμάτων φυσικά και δε θα μπορούσε να υπάρχει επικοινωνία, πόσο μάλλον θεραπευτική σχέση.
Ένα από τα προβλήματα που θα υπήρχαν ήταν η απόσταση καθώς η Κ διέμενε σε μια επαρχιακή πόλη αρκετά χιλιόμετρα από την Αθήνα.
Λαμβάνοντας υπόψιν το γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια είχε πολλές φορές μπει σε διαδικασίες δίαιτας όπως επίσης, για πολλά χρόνια επίσης η ζωή της ήταν γεμάτη από καθημερινά εκκαθαριστικά συμβάντα (πρόκληση εμετού, χρήση καθαρτικών), ήταν ενεργή αθλήτρια με αρκετές διακρίσεις και ταυτόχρονα μητέρα 2 παιδιών, την ενθάρρυνα να προγραμματίσει το ταχύτερο δυνατό μια επίσκεψη στην Αθήνα.
Οποιαδήποτε άλλη κουβέντα και εάν γινόταν είτε μέσω τηλεφώνου ή Skype θα ήταν αναποτελεσματική εώς επικίνδυνη !
Λίγα λόγια για τη Νευρική βουλιμία
- Εμφανίζεται συχνά σε κορίτσια στα τελευταία στάδια της εφηβείας και χαρακτηριστική συμπεριφορά είναι τα συχνά υπερφαγικά επεισόδια που συνοδεύονται από μεθόδους αντισταθμιστικές π.χ πρόκληση εμετού, λήψη καθαρτικών ή διουρητικών προκειμένου να αποφευχθεί η πρόσληψη βάρους.
- Η βουλιμία συνήθως παραμένει κρυφή λόγω των συναισθημάτων ντροπής σχετικά με τις υπερφαγικές και τις εκκαθαριστικές συμπεριφορές. Δεν εμφανίζει άλλωστε και τα κλινικά χαρακτηριστικά τα οποία εμφανώς αναγνωρίζονται στη νευρογενή ανορεξία. Χαρακτηριστικό της ασθένειας ότι ο ασθενής είναι είται φυσιολογικού βάρους είτε υπέρβαρος.
- Όπως στην ανορεξία και την αδηφαγική διαταραχή , η βουλιμία τείνει να εμφανίζεται στην προσπάθεια απώλειας βάρους. Όμως η προσπάθεια αποτυγχάνει λόγω της διακοπής του διατροφικού περιορισμού. Η ασθένεια χαρακτηρίζεται ως Εγω- δυστονική ,δηλαδή, ο ασθενής επιθυμεί να απαλλαγεί από τα συμπτώματα (υπερφαγικό-εκκαθάριση) και αναμένεται να αναζητήσει βοήθεια, όπως η Κ της ιστορίας μας και σε αντίθεση με την νευρική ανορεξία η οποία χαρακτηρίζεται ως Εγω-συντονική (και φυσικά ο ασθενής δεν αναζητά βοήθεια).
- Η βουλιμία υπάρχει όταν πολλά , όχι όλα απαραίτητα, συμπτώματα όπως τα παρακάτω συνυπάρχουν – π,χ επεισόδια υπερφαγίας που συνοδεύονται με ενοχή, μυστικότητα, υπερβολικός φόβος για αύξηση βάρους, υπερβολική έγνοια για το σωματικό μέγεθος, αποτυχία να φάει με ένα συστηματικό τρόπο και προσπάθειες αποβολής θερμίδων μέσω εκκαθαριστικών μεθόδων (υπεργυμναστική, εμετός, καθαρτικά κτλ.)
- Η ασθένεια περνώντας από διάφορα στάδια, στο τέλος καταλήγει εθισμός , με προκαταλήψεις, έλλειψη ελέγχου και ανάγκη να χρησιμοποιεί τη συμπεριφορά κρυφά προκειμένου να διαχειρισθεί το stress και τα συναισθήματα.
- Προσοχή στη λεπτομέρεια ότι , πολλά άτομα με βουλιμία αυξάνουν το βάρος τους καθώς σχεδόν 1200 θερμίδες απορροφώνται από κάθε υπερφαγικό επεισόδιο πριν την εκκαθαριστική συμπεριφορά ακόμα και εάν αυτή είναι άμεση !
Η συνάντηση με την Κ
Το ραντεβού μας κλείστηκε για αρχές Ιουνίου αφού χρειάστηκε να περάσει ένα διάστημα περίπου 40 ημερών από την τελευταία μας επικοινωνία.
Σημείο συνάντησης το γραφείο μου στο γυμναστήριο Synergy στα Άνω Πατήσια και για να είμαι ειλικρινής είχα ιδιαίτερη ανυπομονησία να γνωρίσω την Κ από κοντά. Έφθασε στο γραφείο με μια καθυστέρηση περίπου 40’ , ιδιαίτερα αγχωμένη λόγω του γεγονότος αυτού.
Είχε μόλις την προηγούμενη ώρα επισκεφθεί κάποιον άλλον επαγγελματία για το θέμα που την απασχολούσε και ήταν μάλλον περισσότερο μπερδεμένη από την επιλογή της αυτή.
Της επισήμανα ότι έχοντας ήδη, τα προηγούμενα χρόνια, περάσει από γραφεία αρκετών θεραπευτών (διατροφολόγων, ψυχολόγων) θα έπρεπε να αποφύγει την υπερπληροφόρηση αφενός , αφετέρου θα έπρεπε να έχει πλέον καταλάβει ότι η «δίαιτα» όχι απλά δε λειτουργεί αλλά αναπαράγει τα συμπτώματα ακόμα πιο μεγενθυμένα , ακόμη πιο έντονα !
Με ιδιαίτερη ανακούφιση (ήταν πράγματι εξαιρετικά τυχερή) διαπίστωσα ότι ο άνθρωπος ο οποίος επισκέφθηκε η Κ εκείνο το απόγευμα δεν ήταν άλλος από την Διαιτολόγο Διατροφολόγο κα Λιτσαρδοπούλου Αλεξάνδρα η οποία επιπλέον είναι απόφοιτη του Κέντρου Εκπαίδευσης και Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών και την είχε επιλέξει τυχαία λόγο περιοχής από το δίκτυο εξειδικευμένων επαγγελματιών του ΚΕΑΔΔ.
Ομολογώ ότι έτυχε … αλλά πέτυχε!
Της έκανε εντύπωση (θετική) το γεγονός ότι από την κα Λιτσαρδοπούλου δεν έλαβε το κλασσικό διαιτόχαρτο αλλά αντί αυτού μια όμορφη εκπαίδευση που αφορούσε τις βιοχημικές ανισορροπίες που προκαλούνται από τη διαταραχή, συστάσεις για τη δημιουργία βέλτιστων θρεπτικών επιλογών και ασφαλώς το πολύτιμο ημερολόγιο καταγραφής τροφής/συναισθήματος (όσοι καθίσατε στα θρανία του ΚΕΑΔΔ αντιλαμβάνεστε…)
Αφιέρωσα λίγα λεπτά της ώρας για να της ενισχύσω όσα γνωρίζω, ότι της είχε πει η Αλεξάνδρα. Η δημιουργία κλίματος ασφάλειας είναι ζητούμενη παράμετρος σε αυτού του είδους τη διαταραχή.
Δουλέψαμε παρέα τη «γραμμή ζωής» και κουβεντιάσαμε αρκετή ώρα πάνω σε δεδομένα και ερμηνείες που εκμαιεύονταν μέσα από αυτή την συμβουλευτική διαδικασία.
Η Κ σαφώς άπλωνε το χέρι για βοήθεια ήταν όμως μπλοκαρισμένη μέσα σε χρόνιες προκαταλήψεις και πεποιθήσεις, ενοχές και συμπλέγματα.
Προς το τέλος της συνεδρίας προχώρησα στην τελική μου πρόταση/παραπομπή που δεν ήταν άλλη από την Κλινική Ψυχολόγο /Ψυχοθεραπεύτρια δρ Μαργαρίτα Αγγελική Σχινά, επιστημονική υπεύθυνο του Κέντρου Εκπαίδευσης & Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών.
Βοήθησα την Κ να κατανοήσει ότι η έξοδος από τη διαταραχή περνούσε μέσα από μια ισορροπημένη διατροφή και την ταυτόχρονη μοναδικής ακρίβειας ψυχοθεραπευτική παρέμβαση της κ. Σχινά ,άρα για το όλο εγχείρημα θα έπρεπε να εμπιστευθεί μοναχά δύο ανθρώπους (Λιτσαρδοπούλου/Σχινά) και να κλείσει μάτια και αυτιά σε οτιδήποτε άλλο.
Το κλείσιμο της συνεδρίας ήταν ιδιαιτέρα ζεστό και ένιωσα ότι η Κ έφυγε από το γραφείο ως όφειλε να συμβεί…
Μήνυμα από την Κ…
Τέλος Αυγούστου, με αίσθημα ικανοποίησης αλλά και συγκίνησης έλαβα το ακόλουθο μήνυμα στο κινητό μου :
Δημήτρη καλησπέρα!!! Ήθελα από μέρες να στείλω , γιατί ήθελα να σε ευχαριστήσω μέσα από τη καρδιά μου γιατί μέσα από εσένα γνώρισα τη γλυκύτατη κα Σχινά.
Η συνάντησή μας είχε μια πρόταση που πραγματικά μου έχει χαρίσει πίσω το πραγματικό χαμόγελο , γιατί πάντα ήμουν χαμογελαστή και με καλή διάθεση αλλά από όταν είχε ξεκινήσει η βουλιμία ήταν πιο πολύ επιφανειακό.
Τώρα ΖΩ, απολαμβάνω κάθε μέρα , βλέπω τα τόσα καλά κλπ. εξαιτίας της σωστής καθοδήγησης της Μαργγέλας Σχινά και σε ευχαριστώ πάρα πάρα πολύ γιατί εσύ μου τη πρότεινες και τη σύστησες. Είναι απίστευτη , όχι μόνο άριστη επιστήμονας αλλά και άνθρωπος… δε μπορείς να φανταστείς πόσο ευγνώμων είμαι που τη γνώρισα.
Να είσαι καλά και εσύ και η οικογένειά σου και να συνεχίσεις έτσι με αυτή τη καλοσύνη ψυχής που είδα στο πρόσωπό σου εκείνη τη μέρα!
Μακάρι να ήμουν Αθήνα να μπορούσα να βοηθήσω εθελοντικά η να μπορούσα να μιλήσω και από την πλευρά μου σε άτομα που υποφέρουν από τέτοιου είδους ασθένειες… πρέπει να αναζητούν βοήθεια από κατάλληλους ανθρώπους αλλά πίστεψε με Δημήτρη δεν είναι όλοι κατάλληλοι.
Επειδή κι εγώ αναζήτησα στα πρώτα χρόνια βοήθεια, τώρα αντιλήφθηκα ότι αν κάποιος επιστήμονας έχει εξειδίκευση στο συγκεκριμένο τομέα τότε πραγματικά μπορεί να βοηθήσει και σίγουρα προϋποθέτει τη συνεργασία τόσο από διαιτολόγο όσο και από ψυχολόγο.
Να σου πω να γελάσεις, μια ψυχολόγος πιο παλιά μου είχε πει «καλά κοπέλα μου όλα καλά σου έχουν έρθει στη ζωή σου, δε μπορείς να σταματήσεις να τρως;» έτσι απλά με ύφος… οπότε έπειτα προσπάθησα μόνη μου γιατί πίστευα ότι εφόσον το θέμα είναι δικό μου πρέπει μόνη μου να τα καταφέρω και ότι δεν μπορεί ένας «ειδικός» να με βοηθήσει κι έτσι γινόταν ένας πόλεμος συναισθημάτων πότε νίκης και πότε ήττας μέσα μου χωρίς αποτέλεσμα γιατί απλά δεν έκανα το αυτονόητο, να αγαπώ τον εαυτό μου, να τον φροντίζω.
Με την Αλεξάνδρα μιλάμε πολύ συχνά, δε μου έχει δώσει διαιτολόγιο βέβαια… με αφήνει χαλαρή, απλά να τηρώ κάθε τρεις ώρες μια τριάδα η δυάδα όπως ακριβώς ταίριαζε στη δική μου περίπτωση, μακριά από το άγχος των θερμίδων και της ζυγαριάς. Χαλάρωσα και από προπόνηση δε θα πάω να τρέξω τον αγώνα όπως είχα προγραμματίσει. Γενικά αρχίζω να απολαμβάνω τη ζωή και το φαγητό μου, να βάζω όρια στους άλλους και να κοιτώ κ εμένα. Κι όλα αυτά χάρη στη Μαργγέλα και την Αλεξάνδρα.
Το ευχαριστώ ήταν το ελάχιστο που μπορούσα να σου πω μπροστά στο μέγεθος της καθοριστικής βοήθειας σου.
Καλά το μήνυμά σου είναι εξαιρετικά διδακτικό, γιατί αν και τόσο πετυχημένος, μου δείχνει τη ταπεινότητα και την επιδίωξη αυτοβελτίωσης που όλοι πρέπει να προσπαθούμε. Respect… τελικά τίποτα δεν είναι τυχαίο!
Καλή συνέχεια εύχομαι !
Κάτι σαν επίλογος…
Είναι περασμένες 4 τα ξημερώματα που ολοκληρώνω το άρθρο μα κάτι τέτοιες ιστορίες , σαν αυτές της Κ, είναι που μας κάνουν να αντέχουμε στην προσπάθεια μας να γινόμαστε καθημερινά καλύτεροι άνθρωποι και επαγγελματίες !
Πως το λέει το ομώνυμο τραγούδι του Π. Σιδηρόπουλου , στην Κ :
« Όταν θ’ αγαπήσεις το γέλιο σου και την αναπνοή σου και δεις πως έχεις κάτι να μας πεις»
Κάπου εκεί κερδίζεις τη ζωή σου πίσω !
- Εάν ψάχνεις τον τρόπο και έχεις χαθεί, ίσως μπορώ να σε βοηθήσω. Σε όσο αφορά το προπονητικό σου πλάνο. Τον σχεδιασμό και την καθοδήγηση σε ένα μοτίβο άσκησης το οποίο σέβεται τις προσωπικές σου ανάγκες και σε εξελίσσει προοδευτικά. Σε κάθε επίπεδο! Συμπλήρωσε την ακόλουθη φόρμα ενδιαφέροντος: https://www.healthex.gr/online-form/
Σε εύλογο χρονικό διάστημα θα επικοινωνήσω μαζί σου για να μιλήσουμε για την πιθανή συνεργασία μας!