Η γνωριμία με τον Νίκο…
Με τον Νίκο γνωριστήκαμε τέλη Ιουλίου αυτής της χρονιάς. Καλοκαίρι του 2019 δηλαδή. Είχε μόλις ξεκινήσει να βλέπει τον καλό μου φίλο και συνεργάτη, Διαιτολόγο Διατροφολόγο, τον Ευάγγελο Ζουμπανέα. Ήταν η δεύτερη φορά που επιχειρούσε με τον Βαγγέλη. Άλλη μια προσπάθεια είχε γίνει πριν από περίπου 10 μήνες, μα παρά την αναμφισβήτητη ανάγκη για απώλεια βάρους, αυτή δεν προχώρησε!
Είναι κοινό μυστικό, σε όσους ασχολούνται με το κεφάλαιο των διατροφικών διαταραχών, ότι η υποτροπή ή (και) η εγκατάλειψη αποτελούν μέρος της πορείας. Ένα μήνα μόλις αργότερα, αρχές Σεπτέμβρη, ο Νίκος ξεκίνησε παράλληλα να γυμνάζεται μαζί μου.
Ο Νίκος αγαπούσε το ποδόσφαιρο. Για την ακρίβεια, μέχρι και πριν από 7 χρόνια, δεν περνούσε εβδομάδα που να μην προπονηθεί ή που να μην βρεθεί στο γήπεδο για να αγωνιστεί! Οι εποχές εκείνες, στην παρούσα περίοδο της ζωής του, μοιάζουν ωστόσο πάρα πολύ μακρινές. Mια σειρά από τραυματισμοί αλλά και ατυχίες στη ζωή, τον οδήγησαν στο να εγκαταλείψει όχι μόνο το ποδόσφαιρο αλλά, το σημαντικότερο, τον ίδιο του τον εαυτό. Ο Νίκος πλέον ανήκει στην κατηγορία αυτή που ονομάζουμε νοσογόνο παχυσαρκία.
Οι στόχοι μας
Είναι από την πρώτη μέρα της συνάντησης μας (πριν ακόμη ξεκινήσουμε τη συνεργασία μας) ξεκάθαρο, το τι έχει να περιμένει από την δική μας επαγγελματική σχέση και τι μπορεί να προσδοκά από τον διατροφολόγο του, τον Ευάγγελο Ζουμπανέα. Η ανάγκη του για απώλεια βάρους επρόκειτο να καλυφθεί μέσα από ένα υποθερμιδικό πλάνο διατροφής. Το πλέον σίγουρο! Αρκεί ωστόσο ένα υποθερμιδικό πλάνο για να φτάσει έναν παχύσαρκο άνθρωπο στην απώλεια 70+ κιλών;
Ας μην καθυστερούμε για πολύ την απάντηση: όχι!
Θα καταλάβεις παρακάτω το «γιατί», και τι ακριβώς θέλω να πω…
Και αναρωτιέσαι τώρα καθώς διαβάζεις, «μα καλά, και η άσκηση;…άραγε που θα βοηθήσει η άσκηση, αν όχι στην απώλεια βάρους;» και απαντώ αμέσως πως, ναι, η άσκηση είναι η ιδανική partner της προσπάθειας για απώλεια αλλά η «βρώμικη» δουλειά που θα βγάλει πέρα, υπολογίζεται σε άλλα επίπεδα. Δουλειά πάνω στις καταπονημένες αρθρώσεις ώστε ο Νίκος να μην πονά. Σύντομα θα νιώθει (και ήδη νιώθει) καλύτερα καθώς ξυπνά το πρωί και δεν πονάει η μέση ή η πλάτη του για παράδειγμα. Σημαντική βελτίωση επίσης σε επίπεδο πρόσληψης, μεταφοράς αλλά και απόδοσης μέσα στο κύτταρο του οξυγόνου, καθώς η στοχευμένη και με μέτρο πλέον φυσική δραστηριότητα αναγκάζει το σύστημα σε (ανα)προσαρμογές! Σε επίπεδα φυσιολογικής λοιπόν λειτουργικότητας τα οφέλη είναι πολλαπλά. Δεν αφορούν μόνο το καρδιοαναπνευστικό μα το συνολικό σύστημα! Νευρο ορμονικές προσαρμογές, βελτιωμένη ανοσολογική απόκριση και ρύθμιση, προσαρμογές σε επίπεδο γαστρεντερικού σωλήνα και άλλα που δεν ανήκουν στον παρόν άρθρο.
Ένας παράγοντας «κλειδί» στην όλη ιστορία της προσπάθειας ενός παχύσαρκου για απώλεια βάρους είναι το γεγονός ότι ο αγώνας αυτός δεν μοιάζει με αγώνα ταχύτητας. Κάθε άλλο! Πρόκειται για μαραθώνιο, και σε αυτά τα αγωνίσματα οι κανόνες είναι διαφορετικοί! Ο Νίκος (και ο κάθε ένας σαν τον Νίκο), έχει να διαχειριστεί μπροστά του ένα πλάνο 2ετίας! Μόλις σου αποκάλυψα μία λέξη σημαντική: διαχείριση!
Σε πρώτο πρόσωπο…
Μπορείς να φανταστείς πως είναι να φεύγεις, από το γραφείο του διατροφολόγου σου, με ένα χαρτί το οποίο θα πρέπει να σου υπαγορεύει τι ακριβώς θα φας για τις επόμενες 10-15 ημέρες. Τόσο όσο θα χρειαστεί μέχρι να τον ξαναδείς, για να σε ζυγίσει, να μιλήσετε και να σου δώσει ένα νέο πλάνο. Στο μεταξύ, αυτές τις ημέρες εσύ είσαι μόνος με το ψυγείο και το λιγότερο ή περισσότερο υποστηρικτικό περιβάλλον σου. Δύσκολο πράγμα η μοναξιά! Όχι για όλους θα πεις, ναι, μα οι περισσότεροι εγκαταλείπουν κατά μέσο όρο στο 2μηνο. Αυτό λένε οι στατιστικές…
Μα εδώ όπως σου είπα και πριν έχουμε να κάνουμε με μαραθώνιο! Ένας ακόμη σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει η προσθήκη της άσκησης. Η ορθά δοσμένη συνταγή άσκησης, θα «καθαρίσει» το μυαλό και την κρίση σου, θα σε βοηθήσει να μείνεις στο πλάνο μάχης. Είναι μέρος της διαχείρισης, για την οποία λέγαμε πιο πριν! Αν η συνταγή δεν είναι ορθά προσαρμοσμένη, επιπλέον άλλων παρενεργειών, θα μπορούσε άνετα να σου πυροδοτήσει και υπερφαγία!
Κάτι επίσης πολύ σημαντικό για την προσπάθεια σου, και το εξής: Σε περίπτωση που η επιλογή σου είναι να ασκείσαι ατομικά, με τον γυμναστή σου, εφόσον η σχέση «λειτουργεί» (αλλιώς δεν έχει και νόημα), δεν θα είναι λίγες οι φορές που θα αποφύγεις τις «λακούβες» και τις κακοτοπιές εξαιτίας μιας σημαντικής συνομιλίας. Είναι μέρος της εκπαίδευσης σου! Η μαραθώνια διαδρομή σου είναι στην ουσία η εκπαίδευση για τη νέα σου ζωή! Τα 70+ κιλά είναι μόνο η επιφάνεια. Για την πραγματική ουσία θα χρειαστεί να βουτήξεις στα βαθιά! Ο γυμναστής σου είναι ο ένας από τους δύο εκπαιδευτές σου. Ο διατροφολόγος σου ο άλλος…
Ημερολόγιο Καταγραφής
Όσοι έχουν δουλέψει με το διατροφολόγο Ευάγγελο Ζουμπανέα ή με οποιονδήποτε άλλον ή άλλη διατροφολόγο από την οικογένεια του ΚΕΑΔΔ, γνωρίζουν ότι από την συνολική διαδρομή απουσιάζουν, χαρακτηριστικά, τόσο τα πλάνα διατροφής όσο και ο αυστηρός έλεγχος. Αντί αυτών, κατόπιν μιας αρχικής εκπαίδευσης που λαμβάνει χώρα στην πρώτη συνάντηση με τον πελάτη, ο επιστήμονας της διατροφής δίνει ημερολόγιο καταγραφής. Στην επόμενη συνάντηση, η εκπαίδευση συνεχίζεται πάνω στις καταγραφές. Εκεί πάνω αναλύονται τα πάντα…Και ξανά στην επόμενη, και ξανά…και ξανά!
Αυτή η τακτική, πιθανότατα, να ξενίσει για αρχή τον μέσο διαιτώμενο. Αυτόν δηλαδή που επί χρόνια έχει εθιστεί στο να λαμβάνει οδηγίες «ορισμένου χρόνου» επί χάρτου, κατόπιν να ανεβαίνει σε ζυγαριές, να λαμβάνει θετικό ή αρνητικό feedback από το αποτέλεσμα, εκ νέου χαρτί με οδηγίες κ.ο.κ μέχρις ότου (η πιο συνηθισμένη κατάληξη) εγκαταλείψει. Μέχρι την επόμενη φορά!
Εκείνο το βράδυ…
ο Νίκος μου εκμυστηρεύτηκε ότι την πρώτη φορά που ξεκίνησε με τον Βαγγέλη, δεν μπόρεσε να μπει στο κλίμα και την νοοτροπία αυτή. Του ημερολογίου δηλαδή. Προτιμούσε το πλάνο και τον έλεγχο της ζυγαριάς. Ήθελε να το κουβεντιάσουμε. Είχε τις ανασφάλειες του (λογικό) και ο ορίζοντας μπροστά πραγματικά μακρύς. Πάνω κάτω μεταξύ μας ξετυλίχθηκε ο παρακάτω διάλογος:
Εγώ: Νίκο, θυμήσου σε παρακαλώ, και περιέγραψε μου με 2-3 λέξεις το πως ένιωθες κάθε φορά που κατεβαίνοντας από την ζυγαριά (τα προηγούμενα χρόνια) ανακάλυπτες ότι είχες χάσει 1,5-2 κιλά;
Νίκος: Χαρά, ενθάρρυνση, όρεξη για δουλειά…
Εγώ: Κάθε φορά που, γιατί υπήρξαν και αυτές οι φορές, η ζυγαριά δεν σου έκανε το χατήρι και ή έμενε κολλημένη εκεί που ήταν και την προηγούμενη φορά ή ακόμη σκέψου και πες μου για τότε που η ζυγαριά είχε πάρει και την πάνω βόλτα; Θέλω επίσης 2-3 λέξεις…
Νίκος: Απογοήτευση, απορία, θυμός, ενοχή και…
Εγώ: Μην πεις άλλα. Ξέρω ότι, εδώ, θα πεις πολλά!
Νίκος: Ναι, ισχύει…
Εγώ: Νικόλα, θυμάμαι καλά ότι έπαιζες ποδόσφαιρο για πολλά χρόνια. Σωστά; πες μου, θυμήσου και πες μου, πως ένιωθες μετά από τις ήττες;
Νίκος: Χάλια…και..
Εγώ: Είμαι επίσης σίγουρος, ότι θα έτυχε πολλές φορές σε ήττες να τα ακούσεις από τον προπονητή. Πως ένιωθες όταν ο προπονητής μετά από μια ήττα άρχιζε τα «καντήλια»;
Νίκος: Είχε συμβεί αρκετές φορές, με κάμποσους προπονητές, αυτό. Το σιχαινόμουν…
Εγώ: Θα μπορούσε κάτι τέτοιο να σε οδηγούσε στο να εγκαταλείψεις ακόμη και το άθλημα;
Νίκος: Ναι, νομίζω πως ναι…καταλαβαίνω τι θες να πεις..
Εγώ: Είσαι κοντά αλλά άσε με να ολοκληρώσω. Δε θέλω να πω, σε καμία περίπτωση, ότι υπάρχουν διατροφολόγοι που ρίχνουν καντήλια…(γέλια). Σκέψου τώρα τις πραγματικά μεγάλες ομάδες. Πως αντιδρούν στην ήττα: βγαίνει μπροστά ο coach, επιβάλλεται να επικρατήσει ψυχραιμία, δεν ωφελεί σε τίποτα να κατηγορεί ο ένας τον άλλον. Η ήττα και η νίκη αφορά όλην την ομάδα. Την επόμενη ημέρα λοιπόν, σαν οικογένεια, θα καθίσουν και θα δουν το video του αγώνα. Θα αναλύσουν τα πιθανά ατομικά ή και ομαδικά λάθη. Όχι για να τιμωρηθεί κάποιος…Το video θα τους βοηθήσει να καταλάβουν τα μικρά, τις λεπτομέρειες. Ξέρεις, οι άνθρωποι σκοντάφτουμε σε λιθαράκια και όχι σε βράχους Νίκο!
Νίκος: Εξαιρετικό παράδειγμα…
Εγώ: Να θυμάσαι Νίκο ότι, κάθε φορά που συμπληρώνεις το ημερολόγιο σου, το video καταγράφει. Ανά 10 μέρες, παρέα με τον Βαγγέλη, καθώς συζητάτε το ημερολόγιο, στην πραγματικότητα δεν κάνετε τίποτα άλλο από τα αναλύετε τα λιθαράκια πάνω στα οποία σκόνταψες. Ή τα σκαλοπατάκια που κατάφερες να ανέβεις. Αλλιώς Νίκο, παραδέξου το, δεν έχει αξία ούτε η ήττα μα ούτε και αυτή η ίδια η νίκη! Και οι δύο αφημένες την τύχη τους! Και το ξέρεις καλά ότι στον πρωταθλητισμό τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη του. Οπότε από εδώ και εμπρός να το απαιτείς κιόλας:
Βαγγέλη, κερνάω φρούτο και ξερούς καρπούς, κάτσε να δούμε προσεχτικά το video!
- Αφιερωμένο, το άρθρο, σε όλους τους Νικόλες αυτού του κόσμου και στους δασκάλους μου. Τους παλαιότερους, τους τωρινούς και τους μελλοντικούς. Με την παραδοχή ότι, τα περισσότερα από όσα έχω πραγματικά μάθει, τα’χω μάθει βιωματικά. Γι αυτό και αγαπώ τους Νικόλες και τις Νικολέτες της ζωής μου….
